روستای پاژ (زادگاه و خانه فردوسی)

روستای پاژ زادگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی در پانزده کیلومتری شمال شهر مشهد در تقاطع جاده کارده به کلات نادری واقع شده است به استناد متون تاریخی و ادبی بر جای مانده این روستا زادگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی است بطوریکه نگاشته‌اند حکیم حماسه سرای ایران در سال 329 یا 330 هجری قمری در همین روستا چشم به جهان گشود و در سن 30 سالگی نظم شاهنامه را آغاز و پس از صرف 35 سال اشعار حماسی خود را بنام شاهنامه به پایان رسانید و به روایت مشهور سال 416 ه. ق به دیار باقی شتافت .
روستای فعلی پاژ دارای 800 هکتار مساحت است که از مجموع آن حدوداً 4 هکتار به بخش مسکونی اختصاص یافته است بخشی از فضای مسکونی روستا در میان آن و بقیه بر ورای تپه‌ای موسوم به قلعه بلند مکانی که بنظر می‌رسد در گذشته محل اصلی و هسته مرکزی دهکده پاژ بوده زیرا پیرامون آن تا چندی قبل خندقی وجود داشت که جهت ممانعت از پیشروی مهاجمین آن را پر از آب می‌تموده‌اند.
بجز تپه موجود در فاصله تقریبی پانصد متر از پشته اولیه بلنددیگری نمایان است که در نزد اهالی به قلعه کهنه پاژ معروف است سفالهای رنگارنگ و لعابدار پراکنده بر روی این بلندی نشانه ای از تداوم مدنیت پاژ در سدهای اولیه بعد از اسلام تا قرن نهم و دهم هجری است.